KKTC YÖREX’te Hellim mücadelesini anlattı

Antalya Ticaret Borsası’nın öncülüğünde TOBB’un desteğiyle bu yıl 5’incisi EXPO Center’da düzenlenen Yöresel Ürünler Fuarı’nda ‘Yerel Kalkınmanın Anahtarı Yöresel Ürünler Paneli’ düzenlendi. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Çağatay’ın moderatörlüğünü üstlendiği Panele YÜCİTA Yürütme Komitesi Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı’nın yanı sıra çok sayıda davetli katıldı. Panelde, Başkan Ali Çıralı, “Hellim Peyniri Coğrafi İşaret Tescil Süreci”, Kemal Öztürk ise, “Hellim Peyniri Coğrafi İşaret Tescili uygulamaları” sunumlarını gerçekleştirdi. KTSO Başkanı Ali Çıralı panelde yaptığı sunumda, hellimin coğrafi tescilinde yaşanan sürece ilişkin gelişmeleri anlattı. Türkiye’deki coğrafi tescil çalışmalarından farklı olarak hellimin coğrafi tescilinde, Kıbrıs’ın iki bölgeli yönetiminden ve hellimin ortak kültürel ürün oluşundan kaynaklanan sorunları ve bu konuda yapılan girişimleri anlattı. Başkan Ali Çıralı, coğrafi tescilin önce KKTC’de daha sonra da Türkiye’de Patent Enstitüsü tarafından yapıldığını belirterek, “Hellim coğrafi tescili Türkiye’de gerçekleşmiştir. Tescil sahibi de odamızdır. Fakat maalesef Türkiye’de 70’in üzerinde imalatçı ‘Hellim’ adı altında üretim yapmaktadır. Bu üretimden vazgeçilmesi için gerekli uyarıları defalarca yaptık ve zamanı tanıdık. TOBB’a da bu konu hakkındaki rahatsızlığımızı ilettik” dedi. Ali Çıralı, tescilli bir ürün olan hellimin Türkiye’de üretiminin sürmesi durumunda hukuki yollara başvuracaklarını söyledi.
Hellimin, KKTC’nin en önemli ihraç ürünü olduğunu vurgulayan Çıralı, kendileri açısından çok önemli olan bu ürünü güneydeki Rumların da sahiplendiğini anlattı. Çıralı, bu nedenle hellimin coğrafi işaret alarak adlarına tescili sürecinin 2007’de başladığını dile getirdi. İlk olarak KKTC’de tescillenen hellimin 2009’da Türkiye’de tescil edildiğini anlatan Çıralı, Rumların ise aynı yıl ‘halloumi’ adıyla tescil için AB Komisyonu’na başvurduğunu, yaptıkları itiraz sonucu dosyalarının eksiklikler nedeniyle geri gönderildiğini kaydetti. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin AB Komisyonu’na 2014 yılında ikinci kez yaptığı tescil başvurusunun devam ettiğini ve üç ay sonra sonuçlanmasını beklediklerini dile getiren Çıralı, hellimin Rumlar adına tescilinin kendileri açısından büyük tehlike oluşturduğunu söyledi. Çıralı, “Gerçekleşir ve Kıbrıslı Türkler bu tescil dışında kalırsa bu isimle üretim yapamayacağız ve dünya pazarlarına satma olmayacak.” dedi.
Hellimle ilgili çalışmalarının tescille sınırlı kalmadığını, KKTC yasalarına göre bir Hellim Denetleme Kurulu oluşturduklarını, halk oyuyla bir logo belirlediklerini ve ürünlerde bunu kullandıklarını kaydeden Ali Çıralı, kuruldan belgesi olmayanlara ihracat izni vermediklerini söyledi.
Başkan Ali Çıralı’nın ardından Hellim Denetleme Kurulu Uzmanı Kemal Öztürk “Hellim Peyniri Coğrafi İşaret Tescil Uygulamaları” konulu sunumunu yaptı. Kemal Öztürk, ağırlıklı olarak teknik ve denetleme uygulamaları hakkında detaylı bilgi vererek, hellim üreticilerinin coğrafi tescil şartları uyarın