YAŞADIĞIMIZ ENFLASYON YAPIŞKAN BİR HAL ALMIŞTIR

Antalya Ticaret Borsası ve Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Ekim ayı enflasyonunu değerlendirdi. Çandır´ın enflasyon değerlendirmesi şöyle:

"Ülkemizdeki ve bölgemizdeki fiyat artışlarını takip ettiğimiz harcama kalemlerini son 5 yıl için incelediğimizde, enflasyon sepetinin yüzde 60’ını oluşturan gıda, ulaştırma ve konut harcama kalemlerindeki fiyat artışlarının aylıkta ortalama yüzde 5 ve yıllıkta ise ortalama yüzde 22 olduğunu görmekteyiz.

İlan edilen Ekim ayı manşet tüketici (TÜFE) enflasyonu yüzde 1.8 iken, bu üç kalemdeki enflasyon yüzde 4.61 ile 2 kattan fazla yüksek olmuş ve 5 yıllık ortalamaya yakın çıkmıştır. Bölgemizdeki aylık enflasyon da genel ortalamaya yakın yüzde 1.67 olarak ilan edilmiştir. Yıllıktaki ortalamalara göre ise son açıklanan yüzde 22.74’lük artış, 5 yıllık ortalamaya tam bir yakınlaşmayı göstermektedir.

Diğer taraftan çekirdek enflasyon olan H ve I endekslerinde de son bir yıldır sürekli artış eğilimi görülmektedir. Nitekim bu ay da sırasıyla yüzde 1.59 ve 1.78 olarak, yıllıkta ise yüzde 7.61 ve 7.49 olarak ilan edilmiştir. Geçen ay bu oranlar, yüzde 6.37 ve 6.96 idi.

Yıllık TÜFE artış oranı yüzde 7’nin altına sadece 2009 yılı Ekim ayında düşmüştür ve hiçbir şekilde bu düzeyde kalıcı hale gelememiştir. Diğer göstergelerle birlikte değerlendirdiğimizde enflasyon, yüzde 7 civarında açıkça yapışkan bir hale gelmiştir.

Üretici fiyatlarındaki artışı gösteren ÜFE enflasyonu ise aylıkta yüzde 0.69 ve yıllıkta da yüzde 6.77 olarak ilan edilmiştir. Tarım ürünlerindeki üretici fiyatları aylık yüzde 4.43 artarken, yıllık olarak sadece yüzde 0.59 artabilmiştir. Sanayi ürünlerinde ise aylık sıfır artış yaşanırken, yıllıkta yüzde 8.03’lük bir artış ilan edilmiştir. Gıda imalatı önemli bir yere sahiptir. Bu kapsamdaki ürünlerin fiyatları aylıkta yüzde 0.66 ve yıllıkta ise yüzde 5.42 oranında artmıştır.

BATI AKDENİZ´DE GİYİM VE GIDA FİYATI ARTTI

Antalya, Burdur ve Isparta illerinden oluşan Batı Akdeniz Bölgesi, Ekim ayında gerek manşet enflasyon itibariyle, gerek fiyatı en çok artan giyim ve gıda kalemleri ile gerekse fiyatı en çok düşen alkollü içecekler ve çeşitli mal harcama kalemleri itibariyle, ülkemiz ortalama enflasyonuyla benzer bir eğilim göstermiştir.

Son 6 aydaki kur artışı ortalama yüzde 20’den fazla ve faizlerdeki artış yüzde 50 iken, ilan edilen enflasyonların bu oranlara duyarsızlığı hala devam etmektedir. Diğer taraftan 2012 yılının en yüksek enflasyonu yüzde 1.96 ile Ekim ayında yaşanmıştı. Şimdi bu rakam yerine yüzde 1.8 geldi. Bu da yılın en yüksek enflasyonu oldu. Önümüzde Kasım ve Aralık ayları enflasyonları yüzde 0.38’in üzerinde olduğu sürece, aradaki fark kadar yıllık enflasyon artacaktır. Yani 2013 yılını şimdikinden daha yüksek bir enflasyonla kapatma ihtimali çok yüksektir.

2014 yılı için enflasyon beklentileri hesaplanırken mutlaka 2013 yılı Ocak ve Ekim aylarındaki enflasyonlar dikkate alınmalıdır. Şüphesiz ki faiz arttığı için enflasyon artmaz, tam tersine enflasyon arttığı için faiz yükseltilir ki enflasyon dizginlenebilsin."