ATB KASIM MECLİSİ TOPLANDI

Antalya Ticaret Borsası Kasım ayı Meclis Toplantısı, Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında Borsa Toplantı Salonu’nda yapıldı. Yönetimin bir aylık çalışmasıyla ilgili üyelerin bilgilendirildiği Meclis’te, sektörel konular gündeme geldi.

Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Meclis’te yaptığı konuşmada, Bartın'ın Amasra ilçesindeki maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında hayatını kaybeden vatandaşımıza ve İstanbul’un Beyoğlu İlçesi Taksim Caddesi ve Gaziantep’in Karkamış İlçesi’nde yaşanan terör saldırıları nedeniyle hayatını kaybedenleri andı. Çandır, vefat edenlere Allah’tan rahmet, ailelerine baş sağılığı diledi. Çandır, Pençe-Kilit Operasyon bölgesinde şehit olan kahraman askerlere de Allah’tan rahmet, ailelerine başsağlığı ve sabır dilerken, “Yaralı askerlerimize acil şifalar diliyorum. Son günlerde yaşadığımız bu olaylar yüreklerimizi dağlamış ve yıllardır kanayan yaralarımızı daha fazla derinleştirmiştir. Şehirlerimizi kana bulayan bu soysuzluğa lanet olsun” dedi.

ÜLKE EKONOMİSİNDEN DAHA HAREKETLİYİZ

Antalya’nın ülke ekonomisinin üzerinde bir hareketlilik yaşadığını kaydeden Çandır, şunları söyledi:

“Ekim ayı verileriyle Antalya’mızın ülke ortalamasından daha iyi olduğu göstergelerden bazılarını sizinle paylaşmak istiyorum. Örneğin açılan-kapanan şirket artışlarında, protesto edilen senet ve karşılıksız çek artışlarında, çekle ödeme hacmindeki artışlarda ülke ortalamasından oldukça iyi durumdayız. Açılan şirkette ülkemizdeki yüzde 33’lük artışa karşılık kentimizde yüzde 70’lik bir yıllık artış yaşanmıştır. Kapanan şirkette ise ülkedeki yüzde 14’lük artışa karşılık kentimizde yüzde 5’lik bir artış yaşanmıştır. Protestolu senet tutarında ise ülkemizdeki yıllık yüzde 63’lük artışa karşılık kentimizde yüzde 2 azalma yaşanmıştır. Benzer bir durum karşılıksız çekte de söz konusu olmuştur. Ticaret hayatının hareketliliği için temel bir gösterge olan çekle ödeme hacminde de ülkemizdeki yıllık yüzde 5’lik artışa karşılık kentimizde yüzde 59’luk bir artış yaşanmıştır. Bu tür iş hayatı göstergeleri, yıllardır üzerinde durduğumuz, kentimizin iş hayatı karakteristiğini bir kez daha doğrulamıştır.”

BANKALAR DAHA YAPICI DAVRANSIN

Antalya iş dünyasının borcuna sadık karakterine dikkat çeken Çandır, “Zorlu koşullara rağmen Antalya iş dünyamız, borçlarına sadık kalmaya devam etmektedir. Bankacılık kesiminin bu özelliğimizi göz önünde bulundurmasını ve daha yapıcı davranmasını tüm üyelerimiz adına talep ediyoruz” dedi.

“2022 yılının sonlarını giderek ivme kaybeden bir rotada sürdürmekteyiz” diyen Çandır, yeniden hızlanan bir ekonomi için kredi sorununun çözülmesi, gerçekçi bir asgari ücret ve gelir vergisi dilimleri güncellemesine odaklanılması gerektiğini kaydetti. Çandır, “İş dünyası için asgari ücret, hiçbir zaman asgari ücretten ibaret bir kavram olmamıştır. Eninde sonunda diğer ücretleri ve tabii maliyetleri doğrudan etkileyen bir politika kararı olmuştur. Mevcut durumdaki vergi dilimlerinin çok düşük ve günün gerçeklerinden çok uzak olması dolayısıyla yaptığımız ücret güncellemeleri çalışanlarımıza hakkıyla ulaşamamaktadır. Bu da hem maliyetlerimizi ciddi ölçüde artırırken hem de ihtiyaç duyduğumuz istihdamı sağlamakta önemli sorunlar yaratmaktadır. Önümüzdeki yılda geçerli olacak rakam ne olursa olsun, bunun çalışanlara yansıması üzerindeki ağır vergi ve prim yükünün gerçekçi bir konuma getirilme zorunluluğu bulunmaktadır” diye konuştu.

İŞ DÜNYANIN EYT ÇEKİNCESİ

Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili yapılacak düzenlemenin iş dünyasını ilgilendiren taraflarına dikkat çeken Çandır, “Emeklilikte yaşa takılanlar konusu yetişmiş insan gücümüzün kaybı ve kıdem tazminatının finansmanı açısından riskler barındırmaktadır. Bu iki konuda hem çalışanların hem de işverenlerin çekincelerinin giderileceği bir yaklaşım sergilenmesini bekliyoruz. Ekonomik ivmelenme rotamızın giderek zayıflıyor ve daralıyor olması hepimizin malumudur. Bu durumun yarattığı atalet, ülke ekonomisine göre daha iyi performans gösteren kentimiz ekonomisi için risk oluşturmaktadır. Özellikle tarım ve ticaret kesimlerinin krediye erişimdeki zorlukları had safhaya ulaşmış durumdadır” diye konuştu.

Açıklanan resmi verilere göre, Eylül ayı itibariyle Antalya’nın nakdi kredilerdeki artışının yüzde 55 civarında olduğunu, Türkiye’de bu artışın yüzde 70’e yaklaştığını belirten Ali Çandır, şunları kaydetti:

“Ayrıca politika yapıcılar tarafından çok önemsenen ve teşvik edilen sektörel kredilerde de durumumuz ülke ortalamasının altında seyretmeye başlamıştır. Yine Eylül ayı verilerine göre sektörel kredilerin Türkiye’deki artışı yüzde 69’u aşarken kentimizde yüzde 60’ın altında kalmıştır. Ana sektörlerimiz olan tarım ve ticarette ise kredi artış oranlarımız ülkemizdeki artışın neredeyse yarısı kadar olmuştur. Tarımsal kredilerdeki artış, kentimizde yüzde 46 iken ülkemizde ortalama artış yüzde 76 düzeyinde olmuştur. Ticarette ise benzer bir farkla kentimizdeki yüzde 69 artışa karşılık ülkemizde yüzde 91’lik artış yaşanmıştır. Sektörümüzün öz sermaye zayıflığı ve erimesine karşılık en önemli direnç kaynağı olan krediye erişimde bu denli ülke ortalamasının gerisinde kalmış olmamız, bizleri ilave olarak zorlamaktadır. Teşvik edici sektörel kredilere erişimde mutlaka kolaylaştırıcı adımlara ihtiyaç duymaktayız. Üretici ve tüketici enflasyonları arasındaki rekor fark yüzünden zaten ciddi bir maliyet yüküne sahip olan tarım ve ticaret sektörlerimiz krediye erişimde desteklenmelidir.”

Başkan Çandır, Kasım ayında yapılan meslek komiteleri toplantılarında konuşulan sektörel konuları da paylaştı. Çandır, komite üyelerinin, krediye erişimde yaşanan sorunları, işçilik başta olmak üzere yem, enerji ve diğer maliyetlerde yaşanan artışları, maliyet artışlarının ürün fiyatlarına yeterince yansıtılamaması ve yükün büyük bölümünün üreten kesimin üzerinde olmasını, mevcut kur seviyesine bağlı olarak ihracatçının rekabet gücünün zayıflaması ve yaşanan enflasyon ve artan hammadde maliyetlerine bağlı olarak kar marjının oldukça düşmesini gündeme getirdiğini anlattı. Çandır, başta Korkuteli ve Elmalı olmak üzere Antalya genelinde yaşanan taban suyunun derine alçalması probleminin arttığı, Manavgat başta olmak üzere susam üretimi gerçekleştirilen arazilere ve arazilerin çevresine muz seralarının yapılmasına bağlı olarak susam üretiminin ve veriminin olumsuz etkilendiğini, artan işçilik maliyetleri nedeniyle susam yerine ikame ürünlerin tarımının yapıldığını söylerken, “Bu konu coğrafi işaretli Manavgat Altın Susamı başta olmak üzere kentimiz tarımsal karakteristiğinde önemli bir yere sahip olan susama sahip çıkmamız gerekiyor. Bu konuda önümüzdeki ay içerisinde tüm tarafların katılımıyla bir sektörel analiz toplantısı düzenleyeceğiz” dedi.

Meslek komitelerinde, et ve süt piyasasında artan problemler, çiğ süt fiyatlarının yetersizliği, piyasada yaşanan süt bulamama endişesi, kekik ve lavanta üretiminin teşvik edilmesine bağlı olarak üretimin arttığı ancak bu durumun piyasada arz fazlasına neden olduğu ve ürün birim fiyatlarını düşürdüğü, bu ürünlerin işlenmesinden elde edilen yağ kalitesinin ise bilinçsiz üretim nedeniyle düştüğü ve sektörü olumsuz etkilediği, iç ve dış piyasada taklit ve tağşişli ürünlerin piyasaya sürülmesinin sektör ve ülke imajına verdiği zararın da konuşulduğunu kaydetti. Çandır, “Sorunlarımızın takipçi olmaya ve gündeme getirmeye devam edeceğiz. Komiteler Borsamızın mutfağıdır” dedi.

4. Meslek Komitesi’nde hayvancılık üretimi ile uğraşan abonelere aylık 15 ton miktarında düşük tarifeli fiyattan su verildiğini ancak miktar olarak yetersiz olduğunu ifade edildiğini, verilen düşük tarifeli su miktarının 50 tona yükseltilmesini ve artan maliyetlerin düşürülmesi ile üreticinin desteklenmesi amacıyla su birim fiyatının hayvancılık işletmeleri için 1 TL’ye düşürülmesini talep ettiklerini anımsatan Çanrdır, “ASAT Genel Kurulu’nda talep ettiğimiz yönde bir karara varılmış olması küçük üreticinin desteklenmesi için önemlidir. Büyükşehir Belediye Başkanımız Muhittin Böcek’e teşekkür ediyorum” dedi.

Başkan Ali Çandır, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (EUROCHAMBRES) ortaklığında yürütülen “Türkiye-AB İş Dünyası Diyaloğu” (TEBD) projesi kapsamında Borsamız ev sahipliğinde düzenlenen TEBD Yeşil Mutabakat Çalışmaları – Tarım Sektörü Çalıştayı’nı anlatırken, Birleşmiş Milletler Dünya Gıda ve Tarım Örgütü’nün katılımıyla Borsa ev sahipliğinde Antalya’da Tarımın Geleceği ve Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma Çalıştayının düzenlendiğini kaydetti. Başkanlığını yürüttüğü Antalya Tarım Konseyi ve Antalya Büyükşehir Belediyesi işbirliğinde Üretim ve İstihdamda Çiftçi Kadınlar Zirvesi  yapıldığını belirten Çandır, Borsamızca yürütülmekte olan “Yaş Sebze Meyve İhracatının Geliştirilmesi Ur-Ge Projesi” kapsamında Tayland Bangkok'da düzenlenen Asia Fruit Logistica Fuarı'na katılım sağlandığını söyledi. Çandır, “Sektörümüzün yeşil mutabakata hazırlanması, kırsalın kalkınması, kadınlarımızın üretime devam etmesi ile tarımın sürdürülebilirliği için kırsaldan göçün engellenmesi için gerekli olan önlemlerin alınması ve üyelerimizin bilgi ve tecrübelerinin artması ile daha fazla ihracat yapabilmesi için yeni pazar arayışlarımız devam edecektir” diye konuştu.

100. YILDA ANTALYA

Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının kurup Türk milletine emanet ettiği Cumhuriyetin 99. yılının kutlandığını anımsatan Çandır, “Bir kez daha onlara şükranlarımızı ve rahmet dualarımızı iletiyoruz. Önümüzdeki yıl cumhuriyetimizin 100. yılını kutlayacağız. Cumhuriyetimizin çağdaş, laik, demokratik, sosyal, hukuk devletine sahip çıkmaya azmimiz tamdır. Her koşulda bu azmimizi koruyacağız. Bu kapsamda Borsamız ve Antalya Tarım Konseyi olarak 2023 yılını; “100. Yılında Cumhuriyetimiz ve Antalya’mız” temasıyla yaşamak istiyoruz. Bu tema ile gerçekleştireceğimiz etkinliklerimizi hep birlikte olgunlaştırıp yılbaşından itibaren uygulamaya koymak istiyoruz. Bu kapsamda yapmaya başladığımız toplantılarımıza katkılar sağlayacağınıza eminim. Tüm üyelerimize ve yönetim organlarımıza şimdiden teşekkürlerimi sunuyorum” diye konuştu.

Çandır, babasını kaybeden Yönetim Kurulu Üyesi Ragıp Gök ve annesini kaybeden Borsa Danışmanı Prof. Dr. Orhan Kuruüzüm’e Allah’tan rahmet, ailelerine başsağlığı diledi.

Başkan Ali Çandır, sektörel değerlendirme bölümünde güncel sorunlara da dikkat çekti.

ANTALYA'NIN ÇEVRE SINAVI BİTMİYOR

Antalya'nın maden ve taş ocakları sınavının bir türlü bitmediğini de söyleyen ATB Başkanı Çandır, bir taraftan birinin bitip, diğerinin başladığını söyleyerek, “Bir taraftan 'durdurduk' diye sevindiğimiz konularda bir başka yerde bir şekilde yeni ruhsatlar verilerek Antalya'nın tabiatına ciddi anlamda tecavüz edilmeye devam ediliyor. Şunu hiç unutmayalım, biz hiçbir sektörün gelir getirmesi, ülkeye varlık kazandırmasına karşı değiliz. Ama çıkarttığımız taşın, bozduğumuz tabiata ve dengeye değer olması lazım. Sıradan bir madeni, bir taşı Antalya gibi tabiatıyla var olmuş bir kentten çıkartmanın hiçbir anlamı yok. Özellikli bir maden varsa ormanı da evleri de bozalım üzerine yapalım. Ama siz sıradan bir maden, sıradan bir taş, sıradan bir mermer için Antalya'nın tabiatıyla oynamayın. Antalya'ya verilecek her ruhsat kararının Antalya'dan verilmesi gerekiyor. Bu kararlar özellikle de çevre duyarlılığı olan insanları rahatsız ediyor" dedi.

KONUT KRİZİ İÇİN ÇAĞRI

Antalya'da son günlerin en önemli sorunlarından biri olan konut fiyatları ve kiralardaki aşırı artışa da dikkati çeken Çandır, “Antalya'da bir konut sıkıntısı var. Bu konut sıkıntısı şu an 'Antalya'da yabancı emlakçılar türedi' diye de gündemimize geliyor. Ya da 'Yabancılar ev kiralarını çok artırdı' deniyor. Bunu derinlemesine incelediğimizde aslında biz bir bilinmezliğe doğru gidiyoruz. Şu anda Antalya'da karar vericilerin hepsinin toplanması ve bu konuda belki de merkezden kararlar alınması lazım, suyun gidişine bırakamayız. Geçici olarak yüksek kiralar nedeniyle bazılarının refahı artabilir ama bu gelişmeler bizim yapımızı bozmaya başladı. Onun ötesinde, duymaya da başladık işletmelerimiz de el değiştirmeye başlayacak. Bu küçük işletmelerden başlayıp, büyük işletmelere doğru gidiyor. Hiçbir dünya ülkesinde öyle herkes istediği yere gidip istediği işi yapma ve istediği yeri satın alma gibi bir durum yok” diye konuştu.

YABANCILARIN YAPACAĞI İŞ İZNE TABİ OLMALI

Özellikle Antalya gibi Türkiye'nin incisi bir kent için başıboşluğun önüne geçmek adına Antalya'ya gelen yabancıların bir şekilde yapacakları işlerinde bir izne tabi olması gerektiğini dile getiren Ali Çandır, “Konut fiyatlarının artışı birilerini belki mutlu etti ama iş dünyamızı tehdit eder halde. Çünkü çalıştırdığımız insanlar aldıkları ücretlerin yarısından fazlasını kiraya vermeye başladı. Dolayısıyla işi bırakıp köylerine dönme durumu var. Bazı ilçelerimizde yabancı nüfus hayli arttı. Bir duyarlılık ve özen göstermemiz gerekiyor. Bugün bize para getiriyor, birazcık refah yaşıyoruz diye göz yumduklarımız yarın Antalya'nın sosyolojik, demografik ve ekonomik yapıları açısından risk altındayız” dedi.

BULGARİSTAN KRİZİ

ATB meclisinde Bulgaristan sınırındaki analiz laboratuvarının çalıştırılmaması nedeniyle yüzlerce TIR'ın sınırda günlerdir bekletilmesine ilişkin sorun da gündeme geldi. İhracatçı bir üye, ürün yüklü 8 TIR'ının bir haftadır sınırda bekletildiğini, analizlerin 200 kilometre ötede Sofya'ya gönderildiğini, en az 4 gün sürdüğünü ve çok ciddi sorunlar yaşadıklarını anlattı.
Çiçek ihracatçıları olarak temmuz ayından beri bu sorunu yaşadıklarını belirten Ali Çandır ise son dönemde konunun gündeme gelmesiyle birlikte, bakanlıklardan sorunun çözümüne yönelik olumlu sinyaller alındığını kaydetti. Bulgaristan'ın kendi iç sorunlarıyla ilgili bir kriz olduğunu anlatan Çandır, konteynerlerle deniz üzerinden ihracat veya Bulgaristan dışında geçiş oluşturulması yönünde çözümler bulunması gerektiğini de dile getirdi.

ESKİ ÜYELERE TEŞEKKÜR PLAKETİ

Toplantıda, ATB Başkanı Ali Çandır ve Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci, 2018-2022 döneminde görev almış meclis üyelerine teşekkür plaketi takdim etti. Çandır, “Borsamız meclisinde görüş ve önerileriyle üyelerimize, sektörümüze ve kentimize verdikleri katkılar için teşekkür ediyorum. Her zaman bilgi ve birikiminden faydalanmaya devam edeceğiz. Yeni dönemde onların görevlerini devralan arkadaşlarımızla birlikte tüm gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz” diye konuştu.