ENFLASYONDA KALICI DÜŞÜŞÜN İLACI TARIM

Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, örtü altı üretim sezonunun başlamasının sebze ve meyve arzını olumlu etkilediğini, bunun da fiyatlara olumlu yansıyarak aylık enflasyonun düşük çıkmasına katkı sağladığına dikkat çekti. Çandır, petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüşün enflasyona olumlu katkısını önemsediklerini ancak enflasyonla kalıcı mücadelenin tarımda gerçekleşecek yapısal dönüşüm projeleri kanalıyla yapılabileceğini ifade etti.
Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Kasım ayı enflasyon verilerine ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
“TÜİK’in açıkladığı verilere göre, ülke genelinde tüketici fiyatları Kasım ayında yüzde 0,18 artarak beklentinin altında yükseldi. Aylık bazda yurt içi üretici fiyat endeksinde ise azalma gerçekleşti ve düşüş oranı yüzde 0,97 oldu. Enflasyon yıllık bazda değerlendirildiğinde Kasım ayında TÜFE’de yüzde 9,15, ÜFE’de yüzde 8,36 artış olduğu görüldü. Uzmanların tüketiciler açısından aylık bazda yüzde 0.28-0,65 bandında, yıllık bazda ise yüzde 9 civarında bekledikleri fiyat artışları, aylık bazda beklenenin altında yer alırken, yıllık bazda yüzde 9 sınırını aştı.
BATI AKDENİZ DE ENFLASYON ÜLKE ORTALAMASININ ALTINDA
TÜİK verilerine göre, Antalya, Burdur ve Isparta’nın yer aldığı Batı Akdeniz Bölgesi’nde Kasım ayında tüketici fiyatlarında azalma görülürken, aylık fiyatların düşüş oranı 0,07 oldu. Buna karşın tüketici fiyatları bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 8,30, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,89, on iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 8,86 şeklinde artış gerçekleşti. Bu rakamlar göz önüne alındığında Kasım ayında Batı Akdeniz Bölgesi nin Türkiye ortalamalarının altında bir enflasyona sahip olduğu ve Antalya, Burdur ve Isparta nın aylık bazda 7. en ucuz alt bölgede yer aldığı söylenebilir.
GIDADAKİ ARTIŞ ENFLASYONUN GEVŞEMESİNE ENGEL
Türkiye genelinde Kasım ayındaki fiyat artışlarını ürün bazında incelediğimizde, yüzde 28,5 artışla "salatalığın", harcama grubu bazında incelediğimizde ise yüzde 4,11 artışla "giyim ve ayakkabı" grubunun ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Ürün fiyat artışı sıralamasında sonraki sıralarda ise yine tarım ürünlerinden olan patlıcan gelirken, harcama grubunda bu sıralama ev eşyası ile lokanta ve oteller grupları şeklinde gerçekleşmiştir.
Gıda ve alkolsüz içecek grubundaki fiyat artışı da göz önüne alındığında, tüketicilerin zorunlu ihtiyacı olan beslenmenin temelini oluşturan tarım ve gıda fiyatlarındaki sürekli artış tüketicilerin aleyhine işlemektedir. Zira enflasyon sepeti içinde yüzde 24.5 ağırlığı olan gıda ve alkolsüz içecekler grubunun fiyatlarındaki yüksek seyir, halen enflasyonun anlamlı düzeyde gevşemesi önündeki en büyük engel olarak görünmektedir.
SALATALIK ARTIRDI, ÖRTÜ ALTI TARIM KURTARDI
Üreticiler Kasım ayında mevsimsel etkileri tarım ve gıda fiyatlarına yansıtmış, bu durum da yine bir tarım ürününün zam şampiyonu olmasına neden olmuştur. Ancak örtü altı üretim sezonunun başlamış olması, beraberinde kış sebze ve meyvelerinin arzını da olumlu yönde etkilemiş, bu da fiyatların aylık bazda beklenenin altında gerçekleşmesine ve manşet enflasyonun nispeten düşük